Свята ўраджаю

Словы вядучых: Свята толькі тады свята, калі на яго запрашаюць гасцей.

А дакладней, калі запрошаныя госці на свята прыязджаюць. Значыць у нас сапраўднае свята. Да нас завіталі прадстаўнікі гаспадарак, якім вучні нашай школы дапамагалі ўбіраць ураджай. Гэта…. Слова нашым гасцям…… для вас гучыць песня…

Дзеючыя асобы:

Паўлінка.

Маці Паўлінкі.

Якім.

Пан Адольф Быкоўскі.

Сцэна аформлена ў выглядзе пакоя у вясковай хаце. На сцэне надпіс “Свята Ураджаю ў гасцях у Паўлінкі”. Зала упрыгожана жоўтым лісцем, паветранымі шарамі. Гучыць лірычная мелодыя. На сцэне Паўлінка.

Паўлінка:   Эх, штось сэрцайка трасецца, як бы хто яго знячэўку перапужаў. Даліпантачкі аніяк не магу сама з сабой да ладу прыйсці. Нецікава на сэрцы. І чаго яму бедненькаму не стае? Піць і есці, дзякаваць Богу, хватае, часам татка дае грошы і на сукенкі… чаго, чаго, здаецца, тут хацець?.. Ох, ох, ох, як жа маркотненька! Проста хоць збірай манаткі, ды ідзі ўпрочкі з хаткі.

Ужо вечарэе. Зараз госці пачнуць збірацца. Сёння ж свята такое – свята Ураджаю. Вось мы з мамай і надумаліся гасцей запрасіць. Але мне зараз зусім нешта не хочацца весяліцца. І дзе гэта Якім падзеўся?

А шчыра абяцаўся, шэльма, напэўна прыйсці. І што гэта мае бацькі да яго маюць. З тае пары, як даведаліся, што Якім на мяне мілым вокам пазірае, усёроўна, як чорная котка між імі прабагла.

Ай, нехта ідзе. Ён, ён, напэўна, ён.

Якім:          Вось і я – як тут быў. Добры вечар ясненькай панне Паўлінцы. Што, золатца маё ненагляднае, прачакалася трохі мяне, ненавісніка? А ці нікога нема?

Паўлінка:   Усе дома. Толькі ў Якіма не ўсе дома. Смела будзь, як у Бога за пазухай. Бацькі няма, маці толькі дома. Гасцей чакаем.

Якім:          Так! Значыцца свята будзе?

Паўлінка:   Так, так! Вечарына быць то будзе, але не ўсе на ёй будуць.

Якім:          Эх, Паўлінка! Ты усё сваё, мне і так горка на душы, як хто там палын засеяў, а ты яшчэ прытчамі сваімі соліш. Вось на злосць вазьму ды прыйду. Што ж яны тады са мною зробяць?

Паўлінка:   Зрабіць – то нічога не зробяць, але і ты сам нічога не зробіш, а толькі пераробіш.

Якім:          Паўлінка! Калі ужо надойдзе тая часіна, што нас злучыць навекі, і мы ужо ніколі не расстанемся. Калі? Калі?

Паўлінка:   Ха – ха- ха! На святое ніколі. Вельмі ужо татка мой заеўся на цябе з таго часу, як даведаўся, што мы з табой злюбіліся. Ну, а без бацькоўскага благаславення гэты інтарэс наладзіць будзе вельмі трудна.

Якім:          Паўлінка!

Паўлінка:   Якім!

Альжбета:         Паўлінка!

Паўлінка:   Ой, Якім, хавайся, маці ідзе. Будзе мне калі ўбачыць.

Маці:         Паўлінка! Ну, чаго ж ты сядзіш? Зараз жа свята пачынаць пара, госці ўжо сабраліся. Ты ж ведаеш, што і самы важны наш госць тут быць павінен.

Паўлінка:   Ой, мама. Няма ў мяне настрою весяліцца. І ніякага вашага важнага госця мне не патрэбна. Ведаць яго не ведаю і ведаць не жадаю.

Маці:         Як гэта ты не хочаш? Як гэта ты не ведаеш? То ж сам пан Адольф Быкоўскі. Твой бацька толькі яго аднаго зяцем сваім жадае бачыць.

Паўлінка:   Бацька, можа, і жадае, а я не жадаю. Я Якіма люблю і замуж за яго аднаго пайду. А калі сёння на свяце яго не будзе, то і мне тут месца няма.

Маці:         Ціха ты, дзяўчо неразумнае. Будзе твой Якім, будзе. А зараз лепш гасцей давай вітаць.

Паўлінка:   Добры дзень, дарагія госці нашага свята Ураджаю!

Маці:         Мы вітаем вучняў і настаўнікаў нашай школы.

Паўлінка:   Мы вітаем прадстаўнікоў гаспадарак, якія завіталі сёння да нас у госці.

Маці:         Хлопцы і дзяўчаты школы добра працавалі дзеля ўраджаю ў гэтым годзе на палях гаспадарак, а таксама на нашым школьным участку.

Паўлінка:   Слова прадстаўляецца дырэктару школы….

Ідуць нумары мастацкай самадзейнасці ды конкурсы.

З’яўляецца пан Быкоўскі.

Адольф:     Пахвалёны ў хату!

Маці:         Навекі! Навекі!

Адольф:     Выбачайце, што трохі прыпазніўся. Але ж гэта вінават мой жарабец. Як панёс з гары, што каля Прытыкаў, ­­­- і мяне выкінуў, і вось зламаў, так што аж мусіў другую каламажку ўзяць; праз тое і замарудзіў.

Маці:         Проша, проша! Пан Адольф, праходзьце. Паўлінка, прынясі Пану Адольфу сесці.

Адольф:     Дзякую, дзякую, вашэці. Проша са мной клопату не рабіць. А што ў васпанства добрага чуваць?

Маці:         А што ж у нас чуваць? – Старая баба не хоча здыхаць, а маладая замуж ісці.

Адольф:     Самадавольна. Хе-хе-хе! Старую трэба пшыдусіць, а маладую пшымусіць.

Маці:         Якія ж сёлета ўраджаі ў пана Адольфа?

Адольф:     А нішто сабе. Відам  ілгучы. Жыта нажаў коп са дзвесці, аўса таксама са дзвесці, ячменю – з сотню.

Маці:         А колькі ж у пана зямлі?

Адольф:     Валокі з паўтары добрыя будзе.

Маці:         І лес ёсць?

Адольф:     А як жа – ёсць: з паўвалокі, калі не болей. Сосна ў сасонку!

Маці:         І сенажаць ёсць?

Адольф:     Ёсць, ёсць! Над самай рэчкай, таксама з паўвалочку. Мурог, як шафран.

Маці:         Дык у пана ўсяго з паўвалочку ворнай зямлі?

Адольф:     Н-нуу, так! З добрую паўвалочку!

Маці:         У нас ворнай зямлі, мусіць, і са тры валокі будзе, і то мы столькі не не нажалі.

Паўлінка:   Пан Адольф, мама, відаць лепшы за нас гаспадар.

Адольф:     О, у мяне гаспадарка ні ў чым не зблыша. У мяне жонка і то будзе лепшая, як ува ўсіх.

Паўлінка:   Каб толькі не ўдалася наравістая. Цікавасць, ці пан Адольф ужо сабе затаргаваў якую?

Адольф:     Гэта, пакуль што, сакрэт.

Паўлінка:   А мне пан Адольф скажа?

Адольф:     Так. Але перш тату і маме, а пасля ўжо і васпані на самае вушка.

Паўлінка:   Добра, добра! Пан Адольф як ведаў, што я трохі глухаватая.

Адольф:     Глухаватая?

Паўлінка:   Убок. Трэба шэршня за нос павадзіць, каб і дзесятаму заказаў, як жонкі купляць.

Адольф:     А панна Паўлінка дык усё мне кампліменты гавора.

Паўлінка:   Ага, кампліменты! Гэй, госці, музыкант! Ці не пара нам павесяліцца. Можа нават і патанцаваць. А то ж ногі так і чэсуцца. Так і хочацца з панам Адольфам лявоніху сыпануць.

Адольф:     Фі! Я такіх мужыцкіх танцаў не гуляю.

Паўлінка:   А якія ж вы танцы гуляеце?

Адольф:     Грэц-польку, падзі-спаць, манчыз, падзі-кварту. Ну, што ж? Можна, мы з паненкай паспрабуем?

Паўлінка:   Калі ж я гэтых мудрых танцаў не толькі што не ўмею, але ніколі нават іх і не бачыла.

Адольф:     Не бойцеся! Я на ўсе лады вывучу паненку скакаць. Зайграйце нам грэц-польку! Не граюць. Ну дык падзі-спаць. А можа падзі-кварту зайграйце?

Паўлінка:   А-ей,-ей! Вось табе і на! Так і не наўчуся гэтых панскіх танцаў.

Адольф:     Не бядуйце вельмі. Я буду вытылінгаваць на язык, а васпанна толькі прыслухоўвайся ды вырабляй нагамі так, як і я.

Паўлінка:   Значыцца, будзем гуляць пад язык.

Адольф:     Вось так, вось так! Правую нагу сюды, а левую туды. Галава ў левы бок, а затым пад парог, ды вось так!.. раз, два, тры, то направа, то налева…

Паўлінка:   Ай, нічога ў нас не атрымаецца. Мама! Ну вось бачыце, Якіма няма. Мне і пагуляць няма з кім!

Маці:         Ну то дзе ж я яго табе вазьму?

Якім:          Я тут!

Паўлінка:   Якім! Як добра, што ты тут. Мне адразу весела стала. Давайце весяліцца. Ідзе гульнёвая праграма.